OMSTAAN Misschien kent u de situatie: u zit met een aantal mensen te eten en er blijken verschillende toetjes te zijn. Maar van het toetje dat alle vier aanwezigen het lekkerste vinden is maar één portie. Wat te doen? Met een gezin van vijf kinderen, kwam deze situatie bij ons thuis vroeger nogal eens voor. In zo'n geval had mijn moeder een eenvoudige oplossing. Een van ons moest omstaan. Een van de kinderen moest dan in de hoek staan met z'n rug naar de andere aanwezigen. Stuk voor stuk wees mijn moeder dan de toetjes aan en vroeg telkens: "En voor wie is dit?" Degene die omstond moest dan een willekeurige naam noemen van degene die dit toetje zou krijgen.     Ik had nog nooit gehoord dat deze gewoonte ook elders wordt gepraktizeerd .... tot ik onlangs een boek las van van de Chinese schrijver Zhang Xiangliang, dat in de Engelse vertaling Grass Soup heette.     Het boek gaat over het soort werkkampen waar in de Maoistische periode de Chinezen probeerden veel van hun intellectuele landgenoten te heropvoeden. Voedsel in deze kampen was - erger nog dan in de rest van China - zeer schaars. Vandaar dat de gevangenen bij de verdeling soms hun toevlucht moesten nemen tot "omstaan". De schrijver heeft vanaf 1958 maar liefst 22 jaar in zo'n werkkamp doorgebracht. De koelheid en humor waarmee hij de gruwelen van het kamp beschrijft maken zijn relaas tot een van de meest indrukwekkende boeken die ik ooit gelezen heb, Een passage die mij erg aansprak was die waarin de schrijver geconfronteerd wordt met erotisch getinte avances van een actrice die in hetzelfde kamp gevangen zit. Grappig is dat de schrijver, onervaren als hij dan nog is, het erotische element niet onderkent, zodat hij de herinnering eraan aanvankelijk associeert met voedsel. Veel later pas zal het erotische karakter tot hem doordringen en zal het een van de belangrijkste erotische herinneringen uit zijn leven worden. Wat mij ook bijzonder trof was het feit dat Xianliang niet probeert zijn eigen rol mooier te maken. Als hij een minder fraaie rol speelt tegenover een medegevangene die de volgende dag overlijdt, bekent hij daar ongelukkig mee te zijn, maar hij probeert zijn rol niet te verfraaien of anderszins te verdoezelen. Het einde van het boek is zeer verrassend, maar hoe het precies eindigt ga ik hier uiteraard niet onthullen. Mocht u het boek ergens zien, dan kan ik het u van harte aanbevelen. Deze weblog verscheen op 30 augustus 2005 op de Internetsite Overtom.nl.
	Volgende weblog  Vorige weblog  Weblog-menu