Inleiding Wie van het Leidseplein naar het westen wil, komt hoogstwaarschijnlijk door een van Amsterdamse mooiste straten, de Overtoom. Stadhouderskade / Overtoom De gebouwen die de toegang tot de Overtoom links en rechts flankeren zijn allebei van vrij recente datum, maar daarover later. Maar laten we, voor we de straat ingaan, even stilstaan bij de naam: wat is een overtoom? De Wikipedia geeft de volgende definitie: Een overtoom is een installatie waarbij een schip over land van het ene in het andere water wordt getrokken. De overtoom kan worden gezien als een voorloper van de schutsluis. Een andere term is overhaal. In Maritiem Vlaanderen spreekt men van een overdracht. Een overtoom bestond vaak uit balken die met vet ingesmeerd waren. Met behulp van een takel werd het schip uit het water getrokken en over de balken naar een ander water verplaatst. Soms werden in plaats van balken boomstammen gebruikt, waarover het schip kan rollen. tekening van overhaal De Overtoom heette aanvankelijk Overtoomsche Vaart en bestond oorspronkelijk uit een waterweg met aan beide zijde kades. De noordelijke kade (de rechterkant gezien vanuit de binnenstad) zag er wat landelijker uit, met verscheidene boerderijen en molens, zoals te zien is op deze oude ets (1730): Ets Overtoom, Anno 1730 De Overtoom zelf (dus de overhaal) lag aan de Schinkel. Later is deze vervangen door een sluis, de Overtoomsesluis. De eigenlijke overtoom (dus de overhaal over land) was al in 1809 vervangen door een sluis. In 1942 is deze sluis verlegd naar het Nieuwe Meer. Overtoomse sluis In 1902 werd begonnen de Overtoomsche Vaart te dempen, wat in 1903 werd voltooid. Demping Overtoomse Vaart Jarenlang heeft de Overtoom brede trottoirs gehad. Mede hierdoor was de straat zeer geschikt om te wandelen. Overtoom met breed trottoir In 2002 is de Overtoom 'geherprofileerd'. Op veel plaatsen zijn de trottoirs aanzienlijk smaller geworden. Dit zou nog niet eens zo'n probleem hoeven zijn, als deze smalle stoep niet werd beschouwd als deel van de supermarkt, het bouwbedrijf, het fitnesspaleis of de fietsenmakerij. Regelmatig ziet men dan ook hoe mensen met kinderwagens of rolstoelen hun leven moeten wagen op de rijbaan omdat deze of gene middenstander het trottoir domweg heeft ingepikt. Overtoom, Dr. Beyk Overtoom, Albert Heyn container Anton van Dijk, Woerden Barricade van fietsen, David Lloyd vrachtwagen Tijsterman BV index Overtoom Homepage Overtom.nl